به حق بايد گفت اينان در ميان ستم‏كاران جهان از همه ستمكارتر و در جمع ظالمان تاريخ از همه ظالم‏ترند، و قطعاً مستحق خوارى در دنيا و عذاب عظيم در آخرت‏اند، و بايد گفت چنين طايفه‏اى يقيناً حزب شيطان و از گروه ابليس و بدترين مردم‏اند.اميرمؤمنان درباره‏ى چنين گروهى مى‏فرمايد:«اتَّخَذُوا الشَّيْطَانَ لِاءَمْرِهِمْ مِلَاكا وَ اتَّخَذَهُمْ لَهُ اءَشْرَاكا، فَباضَ وَ فَرَّخَ فِى صُدُورِهِمْ وَ دَبَّ وَ دَرَجَ فِى حُجُورِهِمْ فَنَظَرَ بِاءَعْيُنِهِمْ وَ نَطَقَ بِاءَلْسِنَتِهِمْ فَرَكِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الْخَطَلَ فِعْلَ مَنْ قَدْ شَرِكَهُ الشَّيْطَانُ فِى سُلْطَانِهِ وَ نَطَقَ بِالْبَاطِلِ عَلَى لِسَانِهِ.» «14»شيطان را ملاك و پشتوانه زندگى خود گرفتند، او هم از آنان به عنوان دام استفاده كرد، در درونشان لانه گرفت، و در دامنشان رشد يافت، ديدنشان با ديده شيطان و زبانشان در گفتن زبان شيطان شد، بر مركب لغزش‏ها سوارشان كرد، و امور فاسد را در ديدگانشان جلوه داد، كارشان كار كسى است كه شيطان او را شريك سلطنت خود قرار داده و با زبان او به ياوه‏سرائى پرداخته است.بايد به اين نكته مهم توجه داشت كه «ظاهر آيه شريفه را نمى‏توان ناظر به واقعه مخصوصى دانست، و هيچ قرينه‏اى براى چنين تطبيقى در ميان نيست، اين آيه بيان حقيقتى است كلى و شامل حوادث گذشته مانند خرابى‏هاى بيت‏المقدس و زمان نزول آيه مانند منع مشركين از ورود مسلمين به مسجدالحرام در واقعه حديبيه و آينده مانند خرابى‏هاى صليبى‏ها و قرامطه از مساجد، و هم‏چنين بى‏رونق شدن معابد و مساجد امروز كه همه نتيجه و آثار شوم اختلاف و تضاد منتسبين به اديان است كه معابد و مساجد را سنگرى براى انشاء و ابراز اختلافات و تأمين هواها و منافع خود ساخته‏اند.

سبب مهم بى‏رونقى مساجد و معابد و رميدگى مردم از آئين، در آوردن آئين خدا و دعوت پيامبران به صورت انديشه‏هاى بى‏پايه و آرزوهاى غير برهانى و نفى و اثبات‏ها و تضادها مى‏باشد، يهود و نصارى نخست در برابر هم صف‏آرائى كردند و آئين و معابد يكديگر را بى‏پايه و ناحق شمردند، آنگاه هر دو دست در دست هم داده در برابر آئين اسلام و دعوت آن هم‏صف و هم‏صدا شدند.نتيجه اين شد كه در اثر پيشرفت دانش و بالا آمدن سطح عقول از مطالب محدود و خودساخته طرفداران اديان و تناقض‏گوئى و تحميل آنان، بيشتر مردم از دين رميدند و دست از هر آئينى برداشتند، تا آنجا كه در برابر همه اديان صف فشرده‏اى تشكيل دادند.» «15»راستى ظالمانه‏ترين عمل نسبت به دين از طرف طرفداران جاهل اديان، و دشمنان عنود و كفرپيشه اين بود كه يا با ايجاد ارعاب و ساختن جوّ وحشت و ترس، و به ميدان آمدن اسلحه مردم را از ورود به مساجد منع كردند و در برابر ياد خدا در مساجد و عبادت عابدان ايستادند، يا با آميختن خرافات در اصول و فروع دين، و تحميل هواهاى نفس، بر معارف و مسائل دينى قلوب نسل‏هاى روشن ضمير و درس خوانده و بيدار شده را نسبت به مساجد بى‏ميل و زمينه خرابى آن خانه‏هاى خدا را از نظر معنوى فراهم، و گاهى چنان بلاى هولناكى بر سر معابد آوردند كه جز اندكى از كار افتاده و بى‏خاصيت در آن مكان‏ها شركت نمى‏كنند.«مگر جز اين است كه غرائز و قواى حيوانى در آدمى منشأ هر ستم وتجاوز است؟و تنها محيطى كه اين غرائز را محدود و وجدان حق‏جوئى و عدالت‏خواهى را بيدار و فعال مى‏گرداند همان محيطهائى است كه به نام خدا و حق و عدل برپا گشته و بنام مسجد كه محل سجده براى خدا و اخضاع سركشى‏هاست ناميده شده است، اگر خودبينى و امتيازجوئى آدمى و صورت‏ها و انديشه‏هاى ناشى از آن در حريم مساجد راه يافت صورت و معناى خدائى مساجد را ويران مى‏كند و ظاهر آن را از رونق مى‏اندازد.چون مساجد ويران گرديد بند و حدى براى سركشى غرائز نمى‏ماند و جلوى هر ستمى بازمى‏گردد.پس آنان كه ديگران را از مساجد ممنوع و به خود محدود مى‏سازند و نور فطرت خدائى را خاموش و نام غير خدا را بلند مى‏كنند از هر ظالمى ظالم‏ترند.همه جا وجه خداست.اين هشدارى حكيمانه به اهل دين و ثابت قدمان در مسير الهى، و آراستگان به ايمان استوار و يقين عارفانه است كه اگر ستم‏كارترين ستمكاران به هر شكل و صورتى شما را از دخول در مساجد، و ياد خدا و عبادت و بندگى در آن مكان‏هاى مقدس بازداشتند، و درب اين پايگاه‏هاى الهى را به روى شما بستند، و يا به تخريب ساختمان و ظاهر آن اقدام نمودند، نبايد شما از سلوك صحيح خود دست برداشته و از ياد حضرت حق غافل شده، و از انجام عبادات و فرائض الهيه باز بمانيد كه همه جا نقطه طلوع نور خداست و همه جا به عنوان عام مسجد و محل و عبادت است.از رسول بزرگوار اسلام روايت شده:«جعلت لى الارض مسجداً و ترابها طهوراً:» «16»همه روى زمين را براى من مسجد قرار داده‏اند، و خاك زمين براى من عامل طهارت است.به هر جا به سوى خدا رو كنيد همانجا وجه خداست، و احدى نمى‏تواند شما را از توجه به خدا و عبادت او با توسعه داشتن اين حقيقت منع كند.براى ذات حضرت احديت جهت خاصى وجود ندارد، او خالق جهات است و خود جهتى ندارد، پس به هر كجا براى ياد او و براى بندگى او رو كنيد به خدا روى آورده‏ايد.گروهى از فقهاى بزرگ آيه شريفه را در مسئله نماز تطبيق بر نماز مستحب و نماز خوف و نماز كسى كه در شب بسيار تاريك يا در بيابان از يافتن قبله عاجز است نموده‏اند، و رواياتى هم در اين زمينه در كتاب‏هاى مهم روائى نقل شده است.در هر صورت «آنان كه مساجد و نام خدا را از ديگران ممنوع و به خود محدود ساخته‏اند مانند مردمى هستند كه در عمق دره‏اى همى روز و شب مى‏گذرانند و پا از آن فراتر نمى‏نهند، و چون همواره تابش و واتاب خورشيد عالمتاب را بر ديوارها و محل خود ديده‏اند مى‏پندارند كه همواره آفتاب بر آنان مى‏تابد و تنها نور خورشيد ويژه آنان است با آن كه همه جا محل تابش و واتاب نور خداست و قدرت تصرف و مالكيتش درخور دو بزرگ جهان و سراسر آن هويداست، چون متصرف در همه است پس توجيه كننده و پديد آورنده جهات است و خود جهتى ندارد، چون جهتى ندارد هر كسى هر گاه در هر جهتى كه هست و روى دل به هر چه جز او دارد از آن روى گرداند به او روى آورده است.داستانى كه به نام قهوه‏خانه سورات يكى از نويسندگان آورده اين محدوديت نظر اهل مذاهب را مى‏نماياند.گويند قهوه‏خانه سورات در يكى از بنادر اقيانوس هند بوده و اهل مذاهب و ملل مختلف هميشه در آن رفت و آمد داشتند و گرد هم مى‏نشستند و به بحث مى‏پرداختند شبى در آنجا دانشمند متحير ايرانى، غلام بت‏پرست، برهمائى، يهودى، كشيش كاتوليك، پرتستانت، مسلمان سنى، شيعه، و اسماعيلى كه گرد هم‏ جمع بودند به جدال برخاسته و هر يك مى‏كوشيد تا خدا و حقيقت را محدود به آئين و پيمبران و رهبران خود كند، تا آن كه حكيم چينى را به حكميت خواستند، او گفت: مثل متحير در وجود خدا مانند كسى است كه مى‏خواست حقيقت نور آفتاب را بشناسد، آن قدر در آن چشم دوخت تا كور شد پس از آن گمان مى‏كرد كه آفتابى وجود ندارد، و هر يك از شما مانند مردمى هستيد كه در جزائر دور افتاده و دره‏هاى اطراف زمين به سر ميبرند و از آنجا هيچ بيرون نرفته‏اند از اين رو چنين مى‏پندارند كه آفتاب تنها بر كوه و سرزمين آنان مى‏تابد و فقط از همانجا غروب مى‏كند، با آن كه پرتو آفتاب نه محدود به يك گوشه از زمين و نه سراسر زمين است، بلكه بر سيارات ديگر هم مى‏تابد، و هر جا مشرق و مغربى باشد و هر چه خود را در معرض تابش خورشيد گرداند و روى به آن آرد محل و مورد تابش آن است «وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ.» «17»بس كه هست از همه رو و زهمه سو راه به توبه تو برگردد اگر راهروى برگرددخدا واسع است يعنى در فرمانروائى و علم، و حكمت و قدرت و تدبير و همه صفاتش كه بى‏نهايت است واسع است، يعنى با همه صفاتش نسبت به كل شيئ فراگير است.وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ. «18»وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيْ‏ءٍ. «19»وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْ‏ءٍ. «20»اللَّهَ واسِعٌ عَلِيمٌ. «21»

 

پی نوشت ها:

 

______________________________

(1)- نمل، 62.

(2)- اسرار الصلاة 167.

(3)- بحار، ج 77، ص 58.

(4)- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 62.

(5)- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 63.

(6)- من لا يحضره الفقيه، ج 1، ص 62.

7)- بحار، ج 83، ص 384.

(8)- بحار، ج 76، ص 336.

(9)- وسائل، ج 3، ص 485.

(10)- بحار، ج 85، ص‏

(11)- بحار، ج 83، ص 385.

(12)- تفسير كبير، ج 4، ص 13.

(13)- تفسير كبير، ج 4، ص 16.

(14)- نهج‏البلاغه، خطبه 7.

(15)- پرتوى از قرآن، ج 1، ص 274.

(16)- صافى، ج 1، ص 182.

(17)- پرتوى از قرآن، ج 1، ص 276.

(18)- بقره، 255.

(19)- انعام، 80.

(20)- اعراف، 156.

(21)- بقره، 115.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: